کامیون خاور
خاور یا کامیون خاور یک نوع خودرو برای حمل بار است که بیشتر اوقات شرکت‌های باربری و حمل و نقل از آن برای جابجایی کالا اساسی استفاده می‌کنند. از شرکت‌های تولید‌کننده خاور را می‌توان به شرکت مرسدس بنز، ایسوزو ژاپن، هیوندای کره، فوتون، فاو و باتسان شرکت‌های چینی و آذرخش ایران اشاره کرد. در کشور ما کمپانی خاور برای نخستین بار در سال ۱۳۴۶ اولین نوع از این کامیون‌ها را وارد کشور کرده و از آن برای حمل محموله‌های مختلف استفاده شده است.
ویژگی و اجزای ماشین خاور موجود در ایران
در حالت کلی اجزای خاور شامل دو بخش عقب و جلو است که بخش جلویی به اتاق جلو یا کابین جلو معروف است. همچنین در برخی از خاور‌ها قسمت جلو به دو نوع تک کابین یا دو کابین نیز تقسیم‌بندی می‌شوند.
همه خاور‌ها از نظر مشخصات فنی دارای ابعاد و اندازه متفاوت از نظر وزن، طول، عرض و ارتفاع هستند. همچنین ابعاد اتاق پشت خاور نیز همانند اتاق بار نیسان با توجه به حجم یا ظرفیت حمل بار و همچنین طول و عرض و ارتفاع سنجیده می‌شود.
اتاق عقب در انواع ماشین خاور جدید بر حسب ظرفیت بارگیری بر حسب تن محاسبه شده و معمولاً به انواع ۶ متری یا ۷ متری تقسیم‌بندی می‌شود. همچنین ظرفیت اتاق بار و مقدار باری که می‌تواند حمل کند، بسیار مهم بوده و متراژ عقب خاور نیز می‌تواند در حمل بار بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد.
تاریخچه ماشین خاور در ایران
نخستین کامیون مرسدس بنز یا همان خاور که در ایران مورد استفاده قرار گرفت، مدل ۶۰۸ بوده است. این کامیون مکعبی، اولین نوع خاور در ایران محسوب می‌شود که پس از عرضه کامیون‌های مرسدس بنز توسط ایران خودرو دیزل با موتور دیزلی ساخته شد. این کمپانی در ابتدا تنها یک دستگاه کامیون مونتاژ و روانه بازار می‌کرد.
پس از آن به دلیل افزایش تقاضای مردم و همچنین توسعه تجهیزات، امکان ساخت انواع کامیون دیگر در تیپ کامیون ۶۰۸ و تحت لیسانس مرسدس بنز ایجاد شد. در حال حاضر نیز انواع مختلف کامیون خاور در مدل‌های متفاوت حتی به صورت مستهلک در جاده‌های ایران وجود دارند که همچنان به صورت پیوسته مشغول به کار بوده و جاده‌های کشور را به راحتی طی می‌کنند.
چه نوع خاور‌هایی در ایران فعالیت می‌کنند؟
تعداد خاور‌هایی که به صورت ماشین‌های کاربردی در حال فعالیت در جاده‌های ایران هستند با توجه به نوع اتاقشان از تنوع زیادی برخوردارند. این خاور‌ها از جمله خاور معمولی اتاق بزرگ یا خاور ده چرخ برای حمل بار مورد استفاده قرار می‌گیرند و بسیاری از آن‌ها وظیفه حمل بار‌های حساس از قبیل اثاثیه منزل و یا لوازم الکتریکی را بر عهده دارند. خاور‌های به کار گرفته شده در زمینه حمل بار‌های شهری و بین شهری مناسب هستند و امکان حمل حداقل ۴ تن بار توسط آن‌ها وجود دارد. در ادامه انواع خاور موجود در ایران به اختصار بیان شده است.
خاور‌های بی‌دماغ و با دماغ
یکی از انواع دسته‌بندی انواع ماشین خاور جدید در ایران نوع دماغدار و بی‌دماغ آن است. در واقع تفاوت این نوع از خاور‌ها به اجزای خاور و کابین آن‌ها مربوط می‌شود. به عنوان مثال خاور بی‌دماغ یا همان کامیونت دارای اتاقک کوچکتر نسبت به نوع دماغدار است.
از انواع خاور دماغدار می‌توان به کامیون ۹۱۱ یا ۱۱۱۳ اشاره کرد. خاور‌های ۶۱۲، ۸۰۸، ۸۱۳، ۹۱۳ و ۱۰۱۳ نیز به عنوان خاور‌های بی‌دغ یا کامیونت دسته‌بندی می‌شوند. از نظر مزایا و معایب این دو نوع خاور می‌توان گفت کامیون‌های بی‌دماغ دید بسیار قوی‌تری داشته و رانندگان شیوه رانندگی بهتری را خواهند داشت. وزن آن‌ها نسبت به نوع دماغدار کمتر بوده و به دلیل حذف دماغه از قسمت جلویی کامیون، فضای داخلی کابین نسبت به نوع دماغدار بیشتر شده است.
معرفی خاور ۸۰۸ به عنوان انواع ماشین خاور بی‌دماغ
یکی از معروف‌ترین خودرو‌های دسته‌بندی خاور بی‌دماغ همان خاور ۸۰۸ است که نسبت به انواع خاور دیگر در کشور پرقدرت‌تر و بی‌آزارتر محسوب می‌شود. شاسی ۶ متری فولادی آن می‌تواند حدود ۶ الی ۸ تن بار را تحمل کند. در حال حاضر از این خودرو برای حمل بار درون شهری و برون شهری یا تانکر آب، ژنراتور برق و غیره استفاده می‌شود. قدرت این خودرو ۸۰ اسب بخار است. این نوع خاور با مدل ۶۰۸ از نظر توان و قدرت تفاوت چندانی نداشته و تنها تفاوت آن‌ها را می‌توان در طول و ظاهر آن‌ها دانست.
خاور ۸۱۳ نوع دیگر کامیونت بی‌دماغ
خاور ۸۱۳ با ظاهری مشابه خاور ۸۰۸ به بازار وارد شد و تنها تفاوت آن‌ها به نوع پیشرانه آن‌ها مربوط است. این نوع ماشین خاور بسیار مشهور و پرقدرت بوده و یکی از کامیون‌های پرکاربرد و قابل قبول رانندگان در کشور ما محسوب می‌شود. کلیه خودرو‌های خاور ۸۱۳ دارای پیشرانه ۶ سیلندر ۵۰۰۰ سی سی بوده و به همین دلیل قدرت آن‌ها نیز بسیار بالا است. با خرید این خاور می‌توانید گیربکس‌های ۶ دنده را نیز روی آن متصل کنید که سرعت و افزایش طول عمر موتور را به دنبال دارد. البته مزیت‌های گفته شده باعث افزایش قیمت این نوع خاور نسبت به نوع ۸۰۸ شده است.
مقایسه خاور ۸۱۳ با انواع دیگر ماشین خاور
- طول عمر خاور ۸۱۳ در جاده‌های ایران نسبت به نوع ۶۰۸ و ۸۰۸ بیشتر بوده و به همین دلیل محبوبیت آن در بین رانندگان نیز بیشتر است.
- قدرت موتور این خاور حدود ۱۳۰ اسب بخار است. به همین دلیل می‌تواند نسبت به انواع دیگر خاور بی‌دماغ عملکرد بهتری از خود نشان دهد.
- این کامیونت می‌تواند با توجه به قدرت موتور و مشخصات فنی خود، علاوه بر جاده‌های مستقیم و کفی و در سربالایی نیز عملکرد بهتری داشته باشد.
- در صورتی که بخواهیم خاور ۸۱۳ را با نوع ۸۰۸ مقایسه کنیم، علاوه بر قدرت موتور باید به شتاب‌گیری و سرعت اولیه آن‌ها نیز به عنوان تفاوت اصلی این دو نوع خاور اشاره کرد.
- از نظر سرعت نهایی خودرو ۸۱۳ دارای سرعت بیشتری است. البته هر دو خاور دارای وزن ۸ تن بوده و می‌توانند ۴ تن بار را جابجا کنند.
معرفی انواع ماشین خاور دماغدار و ویژگی‌های آن‌ها
پس از کامیون‌های بی‌دماغ، نوبت به معرفی و ارائه ویژگی‌های مربوط به کامیون‌های خاور دماغدار است. این خودرو‌ها معمولاً رنگ سبز، نارنجی و یا فیلی داشته و همچنان تولید آن‌ها ادامه دارد. مهم‌ترین مزیت ماشین خاور دماغدار نسبت به کامیونت‌های بی‌دماغ، ایمنی بسیار زیاد آن‌ها است.
طبق تجربه رانندگان، استفاده از این نوع کامیون خاور کمی دشوار و مشکل است. زیرا به دلیل نوع طراحی کابین، راننده دید کمتری نسبت به جلوی خود خواهد داشت. بنابراین رانندگی با این خودرو به تجربه و مهارت بالایی نیاز دارد. در حال حاضر رانندگان بسیاری در کشور ما بدون هیچ مشکلی می‌توانند به رانندگی با کامیون‌های خاور دماغدار از جمله خاور ده چرخ بپردازند. در ادامه برخی از مدل‌های معروف این مدل از خاور در کشور و ویژگی‌ها و مزایای آن‌ها آمده است.
معرفی خاور ۹۱۱ به عنوان کامیون دماغدار
یکی از بهترین اعضای خانواده کامیون‌های دماغدار خاور ۹۱۱ است که می‌توان آن را به عنوان کم استهلاک‌ترین عضو خانواده خاور‌ها در این کمپانی به شمار آورد. پیشرانه به کار گرفته شده در این نوع خاور شباهت زیادی به نوع ۸۱۳ داشته و در حالت کلی از قدرت بسیار بالایی در رانندگی برخوردار است.
اجزای خاور از جمله شاسی فولادی بسیار قوی به این کامیون‌ها اجازه داده تا بتوانند بار بین ۸ تا ۱۰ تنی را حمل کنند. طراحی این کامیون باعث شده است تا بتوان از آن در شرایط سرد آب و هوایی و یا گرم‌ترین شرایط آب و هوا بدون ایجاد مشکل استفاده کرد. قدرت موتور این خاور حدود ۱۱۰ اسب بخار بوده و به همین دلیل می‌تواند در کفی‌ها همپای بسیاری از خاور‌های قدرتمند حرکت کند. این نوع خاور نسبت به دیگر اعضای خانواده خود در سربالایی عملکرد بهتری داشته و به همین دلیل در بین رانندگان محبوبیت بالایی دارد.
معرفی ماشین خاور ۱۳۱۳ و مقایسه آن با دیگر خاور‌ها
خاور ۱۳ ۱۳ از نظر طراحی ظاهری کاملاً مشابه خاور ۹۱۱ بوده و تنها اتاقک آن در قسمت عقب و جلو کمی بزرگتر به نظر می‌رسد. یکی از مزیت‌های مهم ماشین خاور ۱۳۱۳ وجود تایر‌های ۲۰ اینچی روی آن است. این تایر‌ها با توجه به میزان بودن باد لاستیک ها گشتاور آن را به شدت افزایش داده‌اند.
دیگر ویژگی مهم آن نیز وجود گیربکس بسیار قوی و پرسرعت شش دنده است که به کمپانی زد اف آلمان تعلق دارد. مزیت مهم دیگر این نوع خاور که باعث شده است تا بسیاری از کاربران از جرثقیل روی آن استفاده کنند، قدرت بسیار بالای شاسی آن است. با وجود مزایای بسیار زیاد و قابل قبول در این خودرو قیمت آن نسبت به دیگر خاور‌های دماغدار این کمپانی ارزان‌تر است.
معرفی ماشین خاور ۱۹۲۱ دیگر عضو خانواده خاور‌های دماغدار
یکی دیگر از کامیون‌های خاور از نوع دماغدار که از سال ۱۳۵۰ تاکنون در کشور ما در حال فعالیت است، کامیون ۱۹۲۱ است. درون این کامیون‌های خاور از پیشرانه سوپر شارژدار بسیار قوی استفاده شده و به همین دلیل می‌تواند بین ۱۰ الی ۱۲ تن بار را در هر شرایطی حمل کند. البته به علت وجود کابین کوچک از طرفداران کمتری برخوردار است.
ویژگی های ماشین خاور ۱۹۲۴ به عنوان ماشین خاور
خاور ۱۹۲۴ یکی دیگر از انواع خاور‌های دماغدار است که به نوعی می‌توان آن را نسخه بهینه‌سازی شده ۱۹۲۱ به شمار آورد. در این نوع خاور تلاش شده تا با نصب دو توربو شارژ قوی روی خاور ۱۹۲۱ و اضافه کردن سیستم تهویه مطبوع به همراه پمپ سوخت‌رسانی مدرن، کیفیت آن را نسبت به دیگر انواع خاور افزایش دهند. با تغییرات ایجاد شده، علاوه بر مزایای فراوان، باعث ترغیب کاربران به خرید این خاور به جای خرید دیگر کامیون‌های خارجی شده است. در حال حاضر نیز این خاور از ماشین های محبوب به شمار می‌رود.
ماشین خاور ده چرخ
نوع دیگر خاور موجود در ایران خاور تریلی یا خاور ده چرخ است که البته تعداد آن‌ها در کشور محدود بوده و تنها برای حمل بار‌های سبک در فواصل نزدیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماشین خاور کشنده امکان حمل بار تا ۱۱ تن را خواهد داشت و تریلی بخش عقبی آن نیز حدود ۱۱ متر طول دارد.
دسته‌بندی انواع خاور‌ها از نظر کاربری
در صورتی که بخواهیم خاور‌ها را از نظر نوع خدمات قابل ارائه و اجزای خاور دسته‌بندی کنیم، می‌توان آن‌ها را به دو نوع درون شهری و یا برون شهری تقسیم‌بندی کرد. همچنین این دو دسته‌بندی از نظر ویژگی‌های قابل ارائه می‌توانند برای موارد مختلف حمل بار استفاده شوند.
به عنوان مثال کامیون‌های خاور مسقف معمولاً وظیفه حمل اثاثیه منزل و مبلمان را بر عهده دارند. همچنین کامیون یخچالدار نیز وجود دارند که از آن برای انتقال کالا‌های سردخانه‌ای و فاسد شدنی و حمل آن‌ها استفاده می‌شود. خاور نوع بغل بازشو نیز وجود دارد که در هنگام بارگیری با لیفتراک می‌تواند برای جابجایی بار مورد استفاده قرار بگیرد.
نویسنده.آریان جوانبخت
بدون دیدگاه